Cookies

We gebruiken cookies om u de beste ervaring op onze website te bieden. U kunt meer informatie vinden over welke cookies we gebruiken of deze uitschakelen in de instellingen. - Bekijk cookie instellingen

Ga naar inhoud
Waarom DeepSeek en Willow wereldwijd belangrijke disrupters zijn én nieuwe kansen bieden voor Nederland

Waarom DeepSeek en Willow wereldwijd belangrijke disrupters zijn én nieuwe kansen bieden voor Nederland

Recent werden we verrast door de lancering van twee innovatieve tech-oplossingen: DeepSeek en Willow. Twee disrupters voor de digitale transformatie, die een zegen kunnen zijn voor Europa én Nederland.

Gepubliceerd op 29 januari 2025

Afgelopen maandag werd bekend dat het Chinese AI-bedrijf DeepSeek veel goedkopere AI-modellen kan maken dan tot nu toe het geval is, waarvoor ook nog eens minder rekenkracht nodig is. Het lijkt bestaande AI-modellen als ChatGPT, Claude en Gemini naar de kroon te steken. Het nieuws sloeg wereldwijd in als een bom: techbedrijven gingen maandag hard onderuit op de beurs en de media raakten er niet over uitgepraat.

Kort hierna werd bovendien bekend dat met de Willow-chip van Google de doorbraak van quantumcomputers een kwestie van tijd is. Beleggers toonden gemengde gevoelens, maar experts én concurrenten stellen dat de lancering van deze chip een baanbrekend moment voor quantumtechnologie kan zijn.

Wake-up-call

DeepSeek lijkt China een enorme boost te geven op het gebied van Artificial Intelligence. De Verenigde Staten proberen China met sancties op de export van chips en chipmachines al langer op achterstand te houden in de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. Ook ASML uit Veldhoven wordt hierdoor getroffen. Maar dit plan lijkt voorlopig in elk geval mislukt. De vraag is, hoe de VS nu gaat reageren. Trump heeft in een eerste reactie laten weten de lancering van DeepSeek te zien als ‘wake-up-call’.

Wat doet DeepSeek?

Eind december bracht DeepSeek AI-model V3 op de markt, dat vergelijkbaar is met de conventionele taalmodellen. Niet alleen de goede prestaties vielen op, maar ook de lage kosten die DeepSeek zegt te hebben gemaakt voor het trainen van het model. Het zou gaan om nog geen 6 miljoen dollar, terwijl OpenAI, Anthropic en Meta maar liefst 70 miljoen dollar uittrokken om hun modellen te trainen.

Een belangrijk onderscheid met andere AI-modellen is dat DeepSeek niet één groot model traint, maar meerdere kleine modellen die samenwerken wanneer dat nodig is. De overige modellen blijven dan inactief, wat flink wat energie bespaart. Daarnaast wordt het updaten en corrigeren van DeepSeek zo eenvoudiger en goedkoper.

Begin vorige week werd een nieuw model van DeepSeek op de markt gebracht: R1, een ‘redenerend’ AI-model. Dit model doorloopt een vraagstuk stap voor stap, waardoor het complexere vraagstukken aankan dan eerdere taalmodellen. Ook dit model biedt DeepSeek vooralsnog gratis aan. Bedrijven die de software van DeepSeek willen integreren in hun eigen producten via een API (Application Programming Interface) betalen daarvoor een fractie van wat dat bij concurrent OpenAI kost. Maandagavond publiceerde DeepSeek nog een nieuw model, Janus-Pro, dat ook met beeld overweg kan. Overigens heeft concurrent Alibaba inmiddels ook een AI-model op de markt gebracht dat naar eigen zeggen de concurrentie zal overtreffen.

Kansen voor Europa

De sprong voorwaarts die China nu lijkt te maken door de komst van DeepSeek hoeft niet te betekenen dat Europa op achterstand komt te staan. Het zou zelfs een zegen kunnen zijn voor Europa en ook Nederland. Dit komt doordat rekenkracht niet bepalend blijkt te zijn. Tot nu toe draaide de vooruitgang voornamelijk om meer data en rekenkracht, een strategie die Europese bedrijven lastig kunnen winnen van de belangrijkste concurrenten. Zo kondigde de Amerikaanse president Donald Trump op zijn eerste officiële werkdag nog aan 500 miljard dollar te willen investeren in Stargate, het infrastructuurproject voor AI. Door de komst van DeepSeek wordt duidelijk dat er ook zonder enorme budgetten kansen zijn om tot de koplopers te behoren op het gebied van AI.

Bovendien beweren critici dat DeepSeek het niet zo nauw lijkt te nemen met de privacy van gebruikers en de bescherming van intellectueel eigendom. Er is dus alle reden en ruimte voor een Europees alternatief. Door slimme technologie, toptechneuten, schone energie en sterke ethiek te bundelen en geld vrij te maken, zoals onlangs is gebeurd met de aankondiging van de bouw van zeven Europese AI-fabrieken, en het wegnemen van blokkades kunnen er mooie doorbraken in Europa worden gerealiseerd op het gebied van AI.

Responsible AI

Topsector ICT en SIDN fonds zijn momenteel op zoek naar vernieuwende onderzoeksprojecten die praktijkoplossingen bieden voor responsible AI. Aanvragen kunnen worden ingediend tot 31 maart 2025. Op 6 maart vindt er een matchmaking event plaats in Den Haag voor partijen die willen inschrijven op de call, maar een aanvullende partij zoeken of hulp zoeken bij het verder uitwerken van ideeën. U kunt zich middels dit formulier opgeven voor deelname aan de matchmaking.

AI prioritaire sleuteltechnologie voor Nederland

AI is een van de zeven digitale sleuteltechnologieën binnen Topsector ICT en wordt binnen de Nationale Technologiestrategie (NTS) aangemerkt als een van de tien prioritaire sleuteltechnologieën – overigens gecombineerd met de sleuteltechnologie Data science, data analytics and data spaces. Dit betekent dat het kabinet de komende jaren volop wil inzetten op AI om een toppositie te bemachtigen én behouden. Vorige week werd duidelijk dat na minister Dirk Beljaarts van Economische Zaken ook een meerderheid van de Tweede Kamer een AI-fabriek wil in Nederland.

Onder regie van de KIA Digitalisering wordt momenteel een actieagenda samengesteld op het gebied van AI/Data. Daarnaast is Cybersecurity Technologies aangemerkt als prioritaire sleuteltechnologie in de Nationale Technologiestrategie en wordt ook op dit terrein onder regie van de KIA Digitalisering een actieagenda ontwikkeld.

Wat betekent de komst van Willow?

Ander recent baanbrekend nieuws is de aankondiging van de nieuwe quantumchip Willow door Google. Dankzij de ‘foutcorrectie’ in de chip kunnen quantumcomputers eindelijk op grote schaal worden ontworpen. Hartmut Neven, Quantum- en AI-directeur bij Google, blogde op 9 december dat Willow in 5 minuten een berekening doet waar de snelste supercomputers langer over doen dan het heelal oud is’. Quantumcomputers kunnen uitkomst bieden in bijvoorbeeld de domeinen cryptografie en cybersecurity, farmaceutisch onderzoek en klimaatmodellen.

Het leek alsof beleggers met ingehouden adem op het nieuws van Google hadden gewacht. De beurskoersen van quantumbedrijven schoten de lucht in. Met Googles nieuwe chip kan de rekenkracht flink omhoog, omdat de foutcorrectie van Google beter blijkt te werken naarmate het systeem meer qubits gebruikt. Volgens Google zelf is dit een ‘stap in de richting’ van de eerste commercieel bruikbare quantumcomputer. Door verschillende experts wordt dit gezien als een mijlpaal voor versnelling binnen de quantumtechnologie die vergelijkbaar is met de lancering van ChatGPT binnen de AI-wereld.

Nederlandse ambities

Nederland wil koploper worden op het gebied van quantumtechnologie en heeft quantum als één van de tien prioritaire sleuteltechnologieën aangemerkt binnen de Nationale Technologiestrategie (NTS). Formeel valt quantum onder de Kennis- en Innovatieagenda (KIA) ST, onder regie van de Topsector High Tech Systemen en Materialen (HTSM). Omdat quantumtechnologie een zogenaamde hybride technologie is die diverse IT-uitdagingen kent, waaronder sensing, communicatie en computing, raakt dit ook diverse sleuteltechnologieën die onder regie staan van Topsector ICT. Zo heeft quantum bijvoorbeeld invloed op Cybersecurity Technologies.

Nederland kent verschillende vooraanstaande spelers op het gebied van quantum, waaronder Orange Quantum Systems, een bedrijf dat testapparatuur maakt voor kwantumchips. De nieuwste versie van het testapparaat staat nu bij IQM, de grootste Europese bouwer van kwantumcomputers. Verder is QuantWare een bedrijf uit Delft dat niet alleen kwantumchips maakt, maar ook de technologie levert aan andere fabrikanten om hun eigen chips te maken.

De overheid heeft Quantum Delta een flink budget gegeven om de Nederlandse kwantumsector te steunen: in tien jaar kan de stichting 600 miljoen euro uitgeven aan het opbouwen van een ecosysteem met researchlabs, apparatuur en beveiligde netwerken. QDNL Participations is het eerste private fonds in Nederland dat zich volledig richt op deze bedrijfstak. Jonge quantumbedrijven op zoek naar kapitaal kunnen aankloppen bij dit nieuwe miljoenenfonds. Het fonds gaat met 25 miljoen euro van start. De inleg komt deels van vermogende families en ondernemers, maar ook TNO doet mee. QDNL Participations hoopt uiteindelijk 60 miljoen euro aan te trekken.

Deze week debat in Tweede Kamer

Op donderdag 30 januari vindt een debat plaats in de Tweede Kamer op het gebied van opkomende en toekomstige technologieën. De Commissie Digitale Zaken ontvangt staatssecretaris van Koninkrijksrelaties en Digitalisering Zsolt Szabó, die diverse vragen zal beantwoorden over dit thema. Op de agenda stonden onder meer Immersive Technologie, deepfakes en quantum.

  • Privacy overzicht
  • Noodzakelijke cookies
  • Cookies van derden
  • Aanvullende cookies
  • Privacy en cookies

Deze website maakt gebruik van functionele-, analytische- en tracking-cookies om de website te verbeteren.

Strikt Noodzakelijke Cookies moet te allen tijde worden ingeschakeld, zodat wij uw voorkeuren voor cookie-instellingen kunnen opslaan.

Deze website gebruikt Google Analytics, Hotjar en Facebook pixel om anonieme informatie te verzamelen, zoals het aantal bezoekers van de site en de meest populaire pagina's.

Door deze cookie ingeschakeld te houden, kunnen we onze website verbeteren.

Deze website gebruikt de volgende aanvullende cookies/services:

Meer over onze cookies