Coalitie publiceert juridische verkenning over smart contracts

René Penning de Vries, Boegbeeld Team ICT, heeft bij het Jaarcongres van ECP het rapport ‘Smart contracts als specifieke toepassing van de blockchaintechnologie’ in ontvangst genomen.

Het rapport (download pdf) is geschreven door een expertgroep van de Dutch Blockchain Coalition en legt uit wat smart contracts zijn, met welke juridische vraagstukken organisaties rekening moeten houden en aan welk nieuw soort kennis en opleiding er behoefte is.

Automatische uitvoering van contracten in blockchain

Het gebruik van smart contracts – het aangaan van een overeenkomst en/of executie via computercodes op een blockchain – wordt in steeds meer domeinen de praktijk. Voorbeelden zijn zonne-energie delen en automatisch verrekenen tussen buren en het oormerken van subsidies om ervoor te zorgen dat het geld op de juiste plek belandt.

De wetgever heeft het gebruik van smart contracts via blockchaintechnologie niet voorzien, waardoor de juridische houdbaarheid van deze contracten niet vanzelfsprekend is. Reden voor de Dutch Blockchain Coalition (DBC) om een expertgroep te vragen de meest prangende juridische vraagstukken in kaart te brengen en te onderzoeken of dit impact heeft op wet- en regelgeving en op het kennis- en opleidingsaanbod.

(tekst gaat verder onder de afbeelding)

Dutch Blockchain Coalition smart contracts rapport

Juristen, programmeurs en ondernemers moeten elkaar leren verstaan

De auteurs van het rapport wijzen op nieuwe juridische vraagstukken die ontstaan door bijvoorbeeld het onomkeerbaar vastleggen van transacties in blockchains en de automatische uitvoering van betaalopdrachten door apparaten, zonder directe tussenkomst van mensen. Om een smart contract juridische geldigheid te geven, moeten de juridische componenten meteen al vanaf het begin worden meegenomen, al dan niet in de programmatuur van de blockchaintoepassing. Dat is niet meer achteraf te regelen met een document.

Auteur Sandra van Heukelom, advocaat-partner bij Pels Rijcken hierover: “Juristen moeten vanaf de start kunnen meedenken over de vertaling van juridische eisen in technologische toepassingen en business-afspraken. Dit vraagt van juristen, programmeurs en ondernemers dat zij elkaar leren verstaan en nauwer gaan samenwerken.”

Smart Contracts in curriculum van universiteiten en hogescholen

Ook het curriculum van universiteiten en hogescholen moet zich hierop aanpassen. Auteur Olivier Rikken, director Blockchain en Smart Contracts bij AXVECO, zegt hierover: “Van een nieuwe generatie professionals wordt deskundigheid verwacht op verschillende vakgebieden: informatietechnologie, businessmodellen en wet- en regelgeving.’’

De coalitie zal de stappen die hiervoor nodig zijn oppakken in haar derde actielijn, de Human Capital Agenda op blockchaingebied.

René Penning de Vries sprak bij de ontvangst van het rapport zijn waardering uit: “Invoering van smart contracts met gebruik van blockchaintechnologie vraagt kennis van zowel digitalisering, business development als wet- en regelgeving. De werkgroep ‘smart contracts’ geeft organisaties met dit rapport bruikbare handvatten om hierover na te denken en eerste stappen te zetten. Een goede oer-Nederlandse samenwerking waar we trots op zijn.”

Olivier Rikken en Sandra van Heukelom hebben bij het opstellen van dit rapport samengewerkt met ruim twintig andere experts vanuit overheid, toezichthouders, onderwijsinstellingen en bedrijfsleven.

Coalitie voor brede implementatie van blockchaintechnologie

De Dutch Blockchain Coalition is een samenwerkingsverband van vijfentwintig partners uit de financiële dienstverlening (banken, verzekeringen), de sectoren logistiek, energie, veiligheid en ICT, ministeries, de kenniswereld en toezichtspartijen als de Nederlandsche Bank (DNB) en de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB). De coalitie is een initiatief van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. De coalitiepartners testen de mogelijkheden van digitale identiteiten voor blockchain, onderzoeken wet- en regelgeving en ontwikkelen een Human Capital Agenda.

Auteurs van het rapport

Smart Contract Werkgroep – Dutch Blockchain Coalition

- Ir. Olivier Rikken MBA

- Mr. Sandra van Heukelom - Verhage

- Mr. Sander Mul

- Drs. Jacob Boersma

- Mr. Inger Bijloo

- Dhr. Pascal Van Hecke

- Mr. Arne Rutjes

- Mr. Femke Stroucken

- Mr. Joost Linnemann

- Ir. Hidde Terpoorten

- Ir. Robert Reinder Nederhoed