Blockchain technologie om internationale samenwerking in de strijd tegen infectieziekten te verbeteren

'In een wereld waarin we steeds mobieler zijn, zijn uitbraken van bekende of nieuwe infectieziekten een reële en nauwelijks te vermijden bedreiging. Daarom is het van groot belang dat we over de juiste systemen beschikken om nieuwe uitbraken snel op te sporen en er effectief op te reageren.'

Recente ontwikkelingen in blockchain technologie zouden hierin kunnen helpen, zo stelt een groep van VU- en RIVM-onderzoekers in een artikel dat werd gepubliceerd in Science. In het artikel leggen de onderzoekers uit dat het delen van onderzoeksdata en materialen (zoals genetische codes van de ziekteverwekker) een belangrijke rol speelt bij het reageren op uitbraken. Een snelle uitwisseling tussen wetenschappers, regeringen en bedrijven wereldwijd is essentieel voor de ontwikkeling van vaccins, diagnostische middelen, medicijnen en voor het nemen van effectieve publieke maatregelen. Echter blijkt efficiënte internationale samenwerking niet altijd vanzelfsprekend, zo laten de onderzoekers zien aan de hand van voorbeelden van eerdere uitbraken, zoals SARS, MERS, en Zika.

Barrières voor efficiënte samenwerking

“Er zijn barrières die het delen van data en materialen, en daarmee efficiënte samenwerking in de weg zitten. Deze lijken voort te komen uit een gebrek aan onderling vertrouwen, onduidelijkheid over intellectueel eigendom en internationale verdragen, en conflicterende publieke, private en academische belangen”, stellen Mark van der Waal en Carolina dos Santos Ribeiro, die samen eerste auteur zijn van het artikel in Science. Beiden zijn buitenpromovendus bij het Athena instituut van de VU.

Zo kunnen wetenschappers en bedrijven bijvoorbeeld een belang hebben bij het veiligstellen van wetenschappelijke publicaties of patenten. Ook kunnen landen zeggenschapsrechten uitoefenen over het gebruik van laboratoriummonsters of wanneer zij bezorgd zijn over de politieke of economische gevoeligheid van epidemiologische data. Het delen van monsters en onderzoeksgegevens ligt daarom vaak gevoelig. Daarnaast zijn uitwisselingen van data en materialen onderhevig aan complexe wet- en regelgeving, wat snelle samenwerking kan belemmeren.

Blockchain om bestaande systemen te ondersteunen

De onderzoekers leggen in hun artikel uit hoe recente ontwikkelingen in blockchain technologie zich kunnen lenen voor het overwinnen van de huidige barrières: “Blockchain is zeker niet de heilige graal, maar er zijn in dit veld de afgelopen tijd interessante nieuwe concepten verschenen die het waard zijn om onder de aandacht te brengen bij een breder publiek. Er lijken namelijk veel misverstanden te zijn over wat blockchain wel en niet kan betekenen.”

Lees hier meer over de website van de VU.
Publicatie Science.